رمز کنترل سوزش معده

سوزش معده با اولين لقمه شروع مي شود. زماني که يک لقمه از غذا را مي بلعيد، دستگاه گوارش وارد عمل مي شود. اسيدها به داخل معده سرازير شده است تا غذا را تجزيه کند. در بسياري از افراد به دليل نقص دريچه مري، اسيدهاي معده به داخل مري بازگشت مي کند و باعث ايجاد احساس سوزش در قفسه سينه مي شود. سوزش معده(ترش کردن) از مشکلات بسيار رايج مي باشد که بسياري از افراد از آن شکايت مي کنند.

علل سوزش معده:
 

زماني که اولين لقمه را فورت مي دهيد، در طول مري حرکت کرده تا وارد معده شود. دريچه پاييني مري که در محل اتصال مري به معده قرار دارد و اسفنکتورمري نام دارد باز شده تا غذا از مري به معده سرازير شود. سپس دريچه بايد بسته شود تا از برگشت اسيدها به داخل مري ممانعت کند. در بعضي افراد اين دريچه به درستي عمل نمي کند و اجازه نمي دهد که اسيد معده به داخل مري تراوش کند و همين مسئله باعث ايجاد درد و آزار مي شود. البته همه افراد مبتلا به رفلکس اسيدي از سوزش معده رنج نمي برند و بر عکس بسياري از افراد مبتلا به سوزش معده دچار رفلکس اسيدي نيستند و ناراحتي آنها ناشي از اختلالات ديگري است.

علائم رفلکس اسيدي:
 

نشانه سوزش معده احساس دردناک و سوزنده در وسط قفسه سينه است. اين درد معمولا بعد از صرف غذا شروع مي شود و تا چند ساعت بعد از آن ادامه مي يابد. اين ناراحتي ممکن است با دراز کشيدن و يا خم شدن بدتر هم شود. ساير علائم سوزش معده شديد عبارتند از: احساس مزه ترش در پشت گلو، مشکل بلع و احساس چسبنده بودن غذا به قفسه سينه و يا گلو، سرفه هاي مزمن و يا حملات آسم نيز مي تواند از دلايل رفلکس اسيدي باشد.

افراد تحت خطر:
 

بعضي از عادت هاي خاص مي تواند عملکرد دريچه مري را تحت تاثير قرار دهد. اضافه وزن، خوردن وعده هاي غذايي سنگين، پوشيدن لباس هاي تنگ و استعمال دخانيات از جمله عوامل بروز اين اختلال مي باشد.

احتمال ابتلا به بيماري رفلکس مري-معده:
 

سوزش معده معمولا خطر جدي براي سلامت کل بدن به همراه ندارد. با اين حال اگر به صورت شديد، متوالي و پايدار بروز کند به طوري که بيش از دو مرتبه در هفته اين احساس را تجربه کنيد مي توانيد دال بر ابتلا به بيماري رفلکس مري - معده باشد. عدم توجه به درمان اين اختلال مي تواند منجر به التهاب، زخم و تغيير سطح مري شود که بعدها تبديل به سرطان مي شود.

کنترل سوزش معده:
 

با تغيير جزيي در روال رژيم غذايي مي تواند اين عارضه را کنترل و درمان نمود. ابتدا بهتر است حجم هر وعده غذايي را کم کنيد. 3تا4 ساعت قبل از خواب شام را صرف کنيد و بعد از آن از خوردن هله هوله و ساير خوراکي ها اجتناب کنيد. بعضي از غذاها با افزايش بيش از حد اسيد معده و يا شل کردن دريچه ي مري-معده ابتلا به سوزش معده را افزايش مي دهد. مثلا گوجه فرنگي، سير، پياز، شکلات، نعنا، غذاهاي چرب و مرکبات مثل پرتقال و گريپ فروت اين عارضه را تشديد مي کند. همچنين لازم است ساير غذاهاي چاشني دار که اين اختلال را تحريک مي کنند محدود کرد.
بعضي نوشيدني ها مثل قهوه، چاي، الکل و آب پرتقال نيز باعث بروز سوزش معده مي شود. آب بهترين نوشيدني مي باشد که اسيدهاي دستگاه گوارش را رقيق مي کند. در هنگام خواب سر خود را بالاتر از بدن قرار دهيد. اگر در شب دچار سوزش معده مي شويد بهتر است بالشي بلندتر زير سر خود قرار دهيد. اين کار مانع بازگشت اسيد معده به داخل مري مي شود. همچنين بهتر است به طرف چپ بدن قرار گيريد، در اين حال سوزش معده تخفيف مي يابد. از پوشيدن لباس هاي تنگ اجتناب کنيد. برداشتن فشار از روي امعاء و احشا روش مناسبي براي پيشگيري از ابتلا به سوزش معده مي باشد.

سوزش معده در دوران بارداري:
 

بيشتر زنان باردار به خاطر اين اختلال به خصوص در ماه هاي دوم و سوم بارداري شکايت مي کنند. اين عارضه در اين دوران به دليل تغييرات هورموني و افزايش فشار به دستگاه گوارش بروز مي کند. علائم خفيف سوزش معده در دوران بارداري با تغيير در روش زندگي قابل درمان است. مثلا افزايش توالي مصرف غذا و کاهش حجم وعده ها، اجتناب از خوابيدن بلافاصله بعد از صرف غذا، عدم مصرف غذاهاي چاشني دار و سرخ شده. چنانچه علائم شديد باشد بهتر است قبل از مصرف هر دارو به پزشک مراجعه کنيد.
منبع: اطلاعات هفتگي-شماره 3398